Bugun...


Gündoğdu YILDIRIM

facebook-paylas
Osmanlıda Matbaa
Tarih: 23-01-2023 17:27:00 Güncelleme: 25-01-2023 17:46:00


Her icadın her buluşun bir serüveni vardır. Serüveni olmayan icat da buluş da yoktur.

İcat ve buluşta emek ve göz nuru vardır.

Bilim insanı, ilmik ilimik dokur, günlerce, aylarca hatta yıllarca çalışır, çabalar, ortaya bir icat, bir buluş çıkarır.

Ortaya çıkan buluşu icadı tüm dünya kullanır.

Tabii ki, icadın, buluşun kullanımı, işe yarama değerine göre değişir... Buharlı makinalar, elektrik, ampul, telefon, telgraf, televizyon…

Matbaanın da bir serüveni vardır.

Çinliler buldu ve Çin’den tüm dünyaya yayıldı.

Matbaa deyip geçmeyin, dünya bu günlere matbaanın icadı sayesinde geldi.

Öğretmen arkadaş, “Bize, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite sıralarında, Osmanlı’ya matbaanın geç gelme nedeni olarak; ekonomik nedenler dediler. Hattatların işsiz kalacağından dem vurdular. Şimdilerde öğrendim ki, temel neden; ekonomik değil, sosyal, kültürel… O dönemde okur yazar insan sayısı çok az; kitap, bir ihtiyaç olarak görmüyor. O nedenle de Osmanlı’ya matbaa geç geliyor. Meselenin özü budur!” diyor.

Düşündüm de öğretmen arkadaş hiç de haksız değildi.

Tespiti çok doğru ve yerindeydi.  

Osmanlıya matbaayı İbrahim Müteferrika getirmiştir.

Kitaplar basılmış ama okuyan olmamış…

Okunmayan kitaplar Avrupa’ya gönderilmiş satılsın diye…

Orada da satılmamış…

Çetin Altan (gazeteci - yazar)
“Matbaanın gecikmesine asıl neden, mesleksiz toplum oluşumuz, endüstri devrimi yapamamış olmamızdır. Anadilinin yazma ve okuma boyutuyla ilgilenmeyen bir toplumda, matbaanın gecikmesi normaldir. Soruları şöyle sormak lazım: İstanbul’u almayı mı, matbaayı icat etmeyi mi tercih edersiniz?”

Prof. İlber Ortaylı
“O dönemde Osmanlı’da bilinenin aksine çok az sayıda el yazması var. Bu yüzden tarih ve edebiyat konularında kitap için, matbaaya talep yok. Kitap okunmuyor. Yalnız kalamadığımız ve okuma gibi bir alışkanlığımız olmadığı için toplum olarak, bizim o dönem matbaa talebimiz yok. Okuma yazma eğitiminin miktarında 14. asırdan itibaren düşüklük var. Niyazi Berkes’inki laf değil. Matbaanın gecikmesine asıl neden, matbaaya gereksinim duymayan okuma yazama oranı düşük toplumdur.”

Çetin Altan da İlber Ortaylı da hem fikir bu konuda…

Sonuçta bir icadın, bir buluşun bir ülkeye girebilmesi için o icadın, o buluşun o ülkede ihtiyaç haline gelmesi gerekir.

 Osmanlı’da, okur yazar oranı çok düşük; okur yazar yok denilecek kadar az, dolayısı ile de Osmanlı’da matbaa bir ihtiyaç değil.

Avrupa ve Uzakdoğu ülkelerinde ilkel yöntemlerle de olsa kitaplar çoğaltılmış, ciddi bir okuma kültürü oluşmuş…

Matbaa bir ihtiyaç haline gelmiş…

Binlere kitap basılmış…

Dolayısı ile matbaanın sayesinde bilim, fen, felsefe gelişmiş…

Osmanlı, matbaanın ciddiyetini kavrayamamış, kılıçla, kalkanla fetih peşinde koşmuş.

Savaşarak hep iktidar olacağına, iktidar kalacağına inanmış…

Bu inancından hiç vaz geçmemiş…

Kaçınılmaz son gelip kapısına dayanmış…

Yıkılmış, yerine Türkiye Cumhuriyeti kurulmuş…

Osmanlı kültürü hala devam ediyor…

Okuyarak değil, duyarak öğrenmek istiyoruz…

Hangi yayınevi sahibi ile konuşsam: “Bizim ülkemizde okuyandan çok yazan var! Kimse kitap okumuyor!” diyerek, dert yanıyor…

Hiç de haksız değiller…

Okumayan bir toplumuz…

Okumuyoruz…

Okumadığımız gerçeğini görmemiz de engelleniyor…

Bunun en güzel örneği, ülkeye matbaanın geç gelmesinin nedenini alakasız bir nedene bağlamak ve bu alakasız nedeni tüm ülke insanına inandırmaya çalışmak…

Bunu hep yapıyoruz…

Yalancının mumu hesabı…

Bir zaman sonra gerçekler su yüzüne çıkıyor…

Sonuçta insanoğlu işte sorguluyor…

Osmanlı’da matbaanın serüveni bu!





YORUMLAR
YORUM YAP | 0 Yorum



Henüz Yorum Eklenmemiştir.Bu Yazı'ya ilk yorum yapan siz olun.


FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
HAVA DURUMU
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 22 4 4 68 26 70 +42
2 Beşiktaş 32 20 4 8 63 30 68 +33
3 Fenerbahçe 30 21 5 4 75 37 67 +38
4 Adana Demirspor 31 17 5 9 66 35 60 +31
5 Başakşehir FK 30 15 9 6 44 32 51 +12
6 Kayserispor 32 15 13 4 54 53 49 +1
7 Konyaspor 32 11 8 13 42 36 46 +6
8 Trabzonspor 30 13 11 6 47 44 45 +3
9 Fatih Karagümrük 30 10 9 11 63 55 41 +8
10 Alanyaspor 32 10 14 8 48 59 38 -11
11 Sivasspor 32 10 15 7 43 49 37 -6
12 Antalyaspor 31 10 15 6 42 50 36 -8
13 MKE Ankaragücü 30 10 15 5 37 43 35 -6
14 Kasımpaşa 31 9 15 7 37 51 34 -14
15 İstanbulspor 30 9 16 5 37 58 32 -21
16 Giresunspor 30 6 15 9 30 55 27 -25
17 Ümraniyespor 31 6 17 8 42 56 26 -14
18 Gaziantep FK 30 6 17 7 31 54 25 -23
19 Hatayspor 30 6 19 5 19 65 23 -46
Takım O G M B A Y P AV
1 Samsunspor 33 21 3 9 64 25 72 +39
2 Çaykur Rizespor 34 18 4 12 61 32 66 +29
3 Sakaryaspor 35 20 13 2 58 45 62 +13
4 Pendikspor 34 17 7 10 58 34 61 +24
5 Göztepe 34 17 9 8 41 24 59 +17
6 Eyüpspor 34 17 9 8 38 27 59 +11
7 Bodrumspor 34 17 10 7 53 33 58 +20
8 Bandırmaspor 34 15 10 9 53 55 54 -2
9 Manisa FK 34 14 9 11 50 41 53 +9
10 Keçiörengücü 33 14 11 8 52 45 50 +7
11 Boluspor 34 13 11 10 42 44 49 -2
12 Tuzlaspor 34 11 18 5 40 47 38 -7
13 Altay 35 10 14 10 42 44 36 -2
14 Altınordu 34 9 18 7 41 56 34 -15
15 Gençlerbirliği 34 9 18 7 43 53 34 -10
16 Erzurumspor FK 34 9 16 9 40 48 33 -8
17 Adanaspor 33 6 20 7 32 67 25 -35
18 Denizlispor 34 5 24 5 29 67 17 -38
19 Yeni Malatyaspor 33 4 22 7 22 72 16 -50
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 36 24 3 9 71 26 81 +45
2 Bucaspor 1928 36 22 5 9 57 20 75 +37
3 İskenderunspor A.Ş. 36 22 6 8 58 27 74 +31
4 1461 Trabzon FK 36 21 7 8 60 26 71 +34
5 Van Spor FK 36 19 6 11 48 26 68 +22
6 Ankara Demirspor 36 19 7 10 63 31 67 +32
7 Karacabey Belediye Spor 36 17 8 11 52 31 62 +21
8 Serik Belediyespor 36 14 11 11 54 40 50 +14
9 Fethiyespor 36 14 15 7 55 51 49 +4
10 Zonguldak Kömürspor 36 14 15 7 39 46 49 -7
11 Kırşehir FSK 36 12 12 12 45 47 48 -2
12 Kırklarelispor 36 10 11 15 37 32 45 +5
13 Kastamonuspor 36 10 16 10 37 43 40 -6
14 Sarıyer 36 9 15 12 43 55 39 -12
15 Etimesgut Belediyespor 36 9 15 12 37 49 39 -12
16 Uşak Spor 36 8 19 9 35 57 33 -22
17 Balıkesirspor 36 6 21 9 29 65 24 -36
18 Adıyaman FK 35 5 22 8 22 64 23 -42
19 Pazarspor 36 3 22 11 25 76 20 -51
20 Diyarbekir Spor 35 2 24 9 18 73 15 -55
Takım O G M B A Y P AV
1 Yeni Mersin İY 32 18 4 10 44 20 64 +24
2 Belediye Kütahyaspor 32 17 4 11 47 30 62 +17
3 52 Orduspor FK 32 18 7 7 52 29 61 +23
4 Belediye Derincespor 32 16 4 12 46 24 60 +22
5 Karaköprü Belediyespor 32 16 8 8 44 27 56 +17
6 Nevşehir Belediyespor 32 14 8 10 47 38 52 +9
7 Karşıyaka 32 13 10 9 37 27 48 +10
8 Amasyaspor Futbol Kulübü 32 11 11 10 32 34 43 -2
9 Çatalcaspor 32 10 12 10 38 39 40 -1
10 Elazığspor 32 11 15 6 38 46 39 -8
11 Hacettepe 1945 32 9 14 9 40 44 36 -4
12 1922 Konyaspor 32 9 15 8 34 46 35 -12
13 Ağrı 1970 Spor 32 8 13 11 22 36 35 -14
14 1954 Kelkit Bld.Spor 32 7 12 13 24 31 34 -7
15 Yomraspor 32 6 13 13 31 37 31 -6
16 Edirnespor 32 9 19 4 28 42 31 -14
17 Eskişehirspor 32 6 18 8 34 60 26 -26
18 Şile Yıldızspor 32 5 16 11 27 55 26 -28
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/05/2023 Galatasaray vs Başakşehir FK
 08/05/2023 Trabzonspor vs MKE Ankaragücü
 16/05/2023 Sivasspor vs Kasımpaşa
 16/05/2023 Alanyaspor vs Konyaspor
 16/05/2023 İstanbulspor vs Galatasaray
 17/05/2023 Başakşehir FK vs Ümraniyespor
 17/05/2023 Fatih Karagümrük vs Adana Demirspor
 17/05/2023 MKE Ankaragücü vs Antalyaspor
 18/05/2023 Fenerbahçe vs Trabzonspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 16/05/2023 Altınordu vs Erzurumspor FK
 16/05/2023 Boluspor vs Eyüpspor
 16/05/2023 Gençlerbirliği vs Sakaryaspor
 16/05/2023 Göztepe vs Çaykur Rizespor
 16/05/2023 Pendikspor vs Bandırmaspor
 16/05/2023 Samsunspor vs Bodrumspor
 16/05/2023 Tuzlaspor vs Manisa FK
 21/05/2023 Altay vs Tuzlaspor
 21/05/2023 Bandırmaspor vs Gençlerbirliği
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 16/05/2023 Balıkesirspor vs Zonguldak Kömürspor
 16/05/2023 Bucaspor 1928 vs İskenderunspor A.Ş.
 16/05/2023 Fethiyespor vs 1461 Trabzon FK
 16/05/2023 Kırklarelispor vs Ankara Demirspor
 16/05/2023 Kırşehir Futbol Spor Kulübü vs Etimesgut Belediyespor
 16/05/2023 Kocaelispor vs Kastamonuspor
 16/05/2023 Serik Belediyespor vs Karacabey Belediye Spor
 16/05/2023 Uşak Spor vs Van Spor FK
 20/05/2023 Ankara Demirspor vs Kocaelispor
 20/05/2023 Etimesgut Belediyespor vs Serik Belediyespor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 16/05/2023 Ağrı 1970 Spor vs Edirnespor
 16/05/2023 Amasyaspor Futbol Kulübü vs Çatalcaspor
 16/05/2023 Eskişehirspor vs Elazığspor
 16/05/2023 Hacettepe 1945 vs Belediye Derincespor
 16/05/2023 Karaköprü Belediyespor vs Nevşehir Belediyespor
 16/05/2023 Karşıyaka vs Belediye Kütahyaspor
 16/05/2023 Şile Yıldızspor vs 1922 Konyaspor
 16/05/2023 Yomraspor vs 52 Orduspor FK
 16/05/2023 1954 Kelkit Bld.Spor vs Yeni Mersin İdman Yurdu
SON YORUMLANANLAR
NAMAZ VAKİTLERİ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA



2023 © ivedihaber Tüm Hakları Saklıdır.
Yazılım: Haber Paketleri
YUKARI