Her icadın her buluşun bir serüveni vardır. Serüveni olmayan icat da buluş da yoktur.
İcat ve buluşta emek ve göz nuru vardır.
Bilim insanı, ilmik ilimik dokur, günlerce, aylarca hatta yıllarca çalışır, çabalar, ortaya bir icat, bir buluş çıkarır.
Ortaya çıkan buluşu icadı tüm dünya kullanır.
Tabii ki, icadın, buluşun kullanımı, işe yarama değerine göre değişir... Buharlı makinalar, elektrik, ampul, telefon, telgraf, televizyon…
Matbaanın da bir serüveni vardır.
Çinliler buldu ve Çin’den tüm dünyaya yayıldı.
Matbaa deyip geçmeyin, dünya bu günlere matbaanın icadı sayesinde geldi.
Öğretmen arkadaş, “Bize, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite sıralarında, Osmanlı’ya matbaanın geç gelme nedeni olarak; ekonomik nedenler dediler. Hattatların işsiz kalacağından dem vurdular. Şimdilerde öğrendim ki, temel neden; ekonomik değil, sosyal, kültürel… O dönemde okur yazar insan sayısı çok az; kitap, bir ihtiyaç olarak görmüyor. O nedenle de Osmanlı’ya matbaa geç geliyor. Meselenin özü budur!” diyor.
Düşündüm de öğretmen arkadaş hiç de haksız değildi.
Tespiti çok doğru ve yerindeydi.
Osmanlıya matbaayı İbrahim Müteferrika getirmiştir.
Kitaplar basılmış ama okuyan olmamış…
Okunmayan kitaplar Avrupa’ya gönderilmiş satılsın diye…
Orada da satılmamış…
Çetin Altan (gazeteci - yazar)
“Matbaanın gecikmesine asıl neden, mesleksiz toplum oluşumuz, endüstri devrimi yapamamış olmamızdır. Anadilinin yazma ve okuma boyutuyla ilgilenmeyen bir toplumda, matbaanın gecikmesi normaldir. Soruları şöyle sormak lazım: İstanbul’u almayı mı, matbaayı icat etmeyi mi tercih edersiniz?”
Prof. İlber Ortaylı
“O dönemde Osmanlı’da bilinenin aksine çok az sayıda el yazması var. Bu yüzden tarih ve edebiyat konularında kitap için, matbaaya talep yok. Kitap okunmuyor. Yalnız kalamadığımız ve okuma gibi bir alışkanlığımız olmadığı için toplum olarak, bizim o dönem matbaa talebimiz yok. Okuma yazma eğitiminin miktarında 14. asırdan itibaren düşüklük var. Niyazi Berkes’inki laf değil. Matbaanın gecikmesine asıl neden, matbaaya gereksinim duymayan okuma yazama oranı düşük toplumdur.”
Çetin Altan da İlber Ortaylı da hem fikir bu konuda…
Sonuçta bir icadın, bir buluşun bir ülkeye girebilmesi için o icadın, o buluşun o ülkede ihtiyaç haline gelmesi gerekir.
Osmanlı’da, okur yazar oranı çok düşük; okur yazar yok denilecek kadar az, dolayısı ile de Osmanlı’da matbaa bir ihtiyaç değil.
Avrupa ve Uzakdoğu ülkelerinde ilkel yöntemlerle de olsa kitaplar çoğaltılmış, ciddi bir okuma kültürü oluşmuş…
Matbaa bir ihtiyaç haline gelmiş…
Binlere kitap basılmış…
Dolayısı ile matbaanın sayesinde bilim, fen, felsefe gelişmiş…
Osmanlı, matbaanın ciddiyetini kavrayamamış, kılıçla, kalkanla fetih peşinde koşmuş.
Savaşarak hep iktidar olacağına, iktidar kalacağına inanmış…
Bu inancından hiç vaz geçmemiş…
Kaçınılmaz son gelip kapısına dayanmış…
Yıkılmış, yerine Türkiye Cumhuriyeti kurulmuş…
Osmanlı kültürü hala devam ediyor…
Okuyarak değil, duyarak öğrenmek istiyoruz…
Hangi yayınevi sahibi ile konuşsam: “Bizim ülkemizde okuyandan çok yazan var! Kimse kitap okumuyor!” diyerek, dert yanıyor…
Hiç de haksız değiller…
Okumayan bir toplumuz…
Okumuyoruz…
Okumadığımız gerçeğini görmemiz de engelleniyor…
Bunun en güzel örneği, ülkeye matbaanın geç gelmesinin nedenini alakasız bir nedene bağlamak ve bu alakasız nedeni tüm ülke insanına inandırmaya çalışmak…
Bunu hep yapıyoruz…
Yalancının mumu hesabı…
Bir zaman sonra gerçekler su yüzüne çıkıyor…
Sonuçta insanoğlu işte sorguluyor…
Osmanlı’da matbaanın serüveni bu!
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 24 | 19 | 2 | 3 | 51 | 17 | 60 | +34 |
2 | Fenerbahçe | 23 | 16 | 4 | 3 | 58 | 25 | 51 | +33 |
3 | Beşiktaş | 24 | 13 | 4 | 7 | 42 | 24 | 46 | +18 |
4 | Adana Demirspor | 24 | 11 | 4 | 9 | 45 | 27 | 42 | +18 |
5 | Trabzonspor | 24 | 12 | 7 | 5 | 39 | 32 | 41 | +7 |
6 | Başakşehir FK | 23 | 12 | 7 | 4 | 32 | 24 | 40 | +8 |
7 | Kayserispor | 24 | 11 | 11 | 2 | 36 | 36 | 35 | 0 |
8 | Konyaspor | 24 | 7 | 7 | 10 | 27 | 26 | 31 | +1 |
9 | Fatih Karagümrük | 23 | 7 | 7 | 9 | 49 | 45 | 30 | +4 |
10 | Antalyaspor | 24 | 8 | 12 | 4 | 32 | 38 | 28 | -6 |
11 | Alanyaspor | 24 | 7 | 10 | 7 | 34 | 43 | 28 | -9 |
12 | Gaziantep FK | 24 | 6 | 11 | 7 | 31 | 36 | 25 | -5 |
13 | MKE Ankaragücü | 23 | 7 | 12 | 4 | 27 | 35 | 25 | -8 |
14 | Kasımpaşa | 24 | 7 | 13 | 4 | 30 | 43 | 25 | -13 |
15 | Sivasspor | 24 | 6 | 12 | 6 | 29 | 38 | 24 | -9 |
16 | İstanbulspor | 23 | 7 | 13 | 3 | 26 | 45 | 24 | -19 |
17 | Giresunspor | 24 | 5 | 11 | 8 | 23 | 42 | 23 | -19 |
18 | Hatayspor | 23 | 6 | 12 | 5 | 19 | 44 | 23 | -25 |
19 | Ümraniyespor | 24 | 5 | 13 | 6 | 32 | 42 | 21 | -10 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Samsunspor | 25 | 14 | 2 | 9 | 45 | 19 | 51 | +26 |
2 | Eyüpspor | 25 | 15 | 5 | 5 | 33 | 18 | 50 | +15 |
3 | Keçiörengücü | 25 | 13 | 5 | 7 | 41 | 27 | 46 | +14 |
4 | Pendikspor | 25 | 12 | 5 | 8 | 38 | 20 | 44 | +18 |
5 | Çaykur Rizespor | 24 | 11 | 3 | 10 | 37 | 19 | 43 | +18 |
6 | Sakaryaspor | 25 | 14 | 10 | 1 | 40 | 33 | 43 | +7 |
7 | Bodrumspor | 25 | 12 | 8 | 5 | 38 | 26 | 41 | +12 |
8 | Manisa FK | 24 | 10 | 5 | 9 | 34 | 27 | 39 | +7 |
9 | Göztepe | 25 | 10 | 9 | 5 | 24 | 20 | 35 | +4 |
10 | Boluspor | 24 | 9 | 7 | 8 | 27 | 28 | 35 | -1 |
11 | Bandırmaspor | 24 | 9 | 8 | 7 | 34 | 40 | 34 | -6 |
12 | Tuzlaspor | 25 | 8 | 13 | 4 | 30 | 37 | 28 | -7 |
13 | Altay | 25 | 7 | 10 | 8 | 27 | 30 | 25 | -3 |
14 | Adanaspor | 25 | 6 | 12 | 7 | 32 | 43 | 25 | -11 |
15 | Erzurumspor FK | 24 | 6 | 12 | 6 | 25 | 35 | 21 | -10 |
16 | Gençlerbirliği | 24 | 4 | 15 | 5 | 26 | 42 | 17 | -16 |
17 | Denizlispor | 25 | 5 | 15 | 5 | 24 | 43 | 17 | -19 |
18 | Altınordu | 24 | 4 | 15 | 5 | 20 | 42 | 17 | -22 |
19 | Yeni Malatyaspor | 25 | 4 | 14 | 7 | 22 | 48 | 16 | -26 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kocaelispor | 26 | 17 | 3 | 6 | 54 | 24 | 57 | +30 |
2 | Van Spor FK | 26 | 15 | 4 | 7 | 35 | 18 | 52 | +17 |
3 | Bucaspor 1928 | 26 | 14 | 4 | 8 | 39 | 16 | 50 | +23 |
4 | Ankara Demirspor | 26 | 14 | 5 | 7 | 44 | 19 | 49 | +25 |
5 | 1461 Trabzon FK | 26 | 14 | 5 | 7 | 33 | 15 | 49 | +18 |
6 | İskenderunspor A.Ş. | 26 | 14 | 5 | 7 | 36 | 21 | 49 | +15 |
7 | Karacabey Belediye Spor | 26 | 13 | 4 | 9 | 36 | 21 | 48 | +15 |
8 | Zonguldak Kömürspor | 26 | 12 | 10 | 4 | 29 | 28 | 40 | +1 |
9 | Kırklarelispor | 26 | 8 | 8 | 10 | 23 | 21 | 34 | +2 |
10 | Serik Belediyespor | 26 | 9 | 8 | 9 | 33 | 29 | 33 | +4 |
11 | Fethiyespor | 26 | 9 | 11 | 6 | 28 | 35 | 33 | -7 |
12 | Sarıyer | 26 | 7 | 9 | 10 | 28 | 35 | 31 | -7 |
13 | Kırşehir FSK | 26 | 6 | 9 | 11 | 25 | 30 | 29 | -5 |
14 | Kastamonuspor | 26 | 7 | 13 | 6 | 23 | 32 | 27 | -9 |
15 | Etimesgut Belediyespor | 26 | 6 | 11 | 9 | 27 | 38 | 27 | -11 |
16 | Adıyaman FK | 25 | 5 | 12 | 8 | 22 | 34 | 23 | -12 |
17 | Uşak Spor | 26 | 5 | 16 | 5 | 21 | 44 | 20 | -23 |
18 | Balıkesirspor | 26 | 4 | 15 | 7 | 19 | 43 | 16 | -24 |
19 | Diyarbekir Spor | 25 | 2 | 14 | 9 | 18 | 43 | 15 | -25 |
20 | Pazarspor | 26 | 1 | 16 | 9 | 16 | 43 | 12 | -27 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Yeni Mersin İY | 23 | 14 | 3 | 6 | 29 | 12 | 48 | +17 |
2 | Karaköprü Belediyespor | 23 | 13 | 5 | 5 | 33 | 18 | 44 | +15 |
3 | Belediye Derincespor | 23 | 11 | 4 | 8 | 31 | 21 | 41 | +10 |
4 | 52 Orduspor FK | 23 | 12 | 6 | 5 | 33 | 24 | 41 | +9 |
5 | Belediye Kütahyaspor | 23 | 10 | 3 | 10 | 34 | 22 | 40 | +12 |
6 | Nevşehir Belediyespor | 23 | 11 | 5 | 7 | 34 | 23 | 40 | +11 |
7 | Karşıyaka | 23 | 11 | 6 | 6 | 30 | 17 | 39 | +13 |
8 | Hacettepe 1945 | 23 | 8 | 9 | 6 | 31 | 29 | 30 | +2 |
9 | Ağrı 1970 Spor | 23 | 7 | 7 | 9 | 19 | 21 | 30 | -2 |
10 | Elazığspor | 23 | 8 | 9 | 6 | 26 | 31 | 30 | -5 |
11 | 1954 Kelkit Bld.Spor | 23 | 6 | 6 | 11 | 19 | 18 | 29 | +1 |
12 | Çatalcaspor | 23 | 7 | 11 | 5 | 26 | 29 | 26 | -3 |
13 | 1922 Konyaspor | 23 | 7 | 12 | 4 | 24 | 35 | 25 | -11 |
14 | Şile Yıldızspor | 23 | 4 | 9 | 10 | 19 | 29 | 22 | -10 |
15 | Amasyaspor Futbol Kulübü | 23 | 5 | 11 | 7 | 19 | 31 | 22 | -12 |
16 | Edirnespor | 23 | 6 | 15 | 2 | 17 | 33 | 20 | -16 |
17 | Eskişehirspor | 23 | 4 | 13 | 6 | 26 | 45 | 18 | -19 |
18 | Yomraspor | 23 | 3 | 13 | 7 | 15 | 27 | 16 | -12 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
17/03/2023 | Konyaspor | vs | Galatasaray |
18/03/2023 | Kasımpaşa | vs | Ümraniyespor |
18/03/2023 | Adana Demirspor | vs | Antalyaspor |
18/03/2023 | Beşiktaş | vs | İstanbulspor |
19/03/2023 | Adana Demirspor | vs | Kasımpaşa |
19/03/2023 | Antalyaspor | vs | Alanyaspor |
19/03/2023 | Fenerbahçe | vs | MKE Ankaragücü |
19/03/2023 | Galatasaray | vs | Kayserispor |
19/03/2023 | Gaziantep FK | vs | Konyaspor |
19/03/2023 | Giresunspor - Sivasspor | Giresunspor ligdeki son 9 maçında hiç kazanamadı | Sivasspor yenilmez |
19/03/2023 | Adana Demirspor - Kasımpaşa | Adana Demirspor ligde evindeki son 11 maçında hiç kaybetmedi | Adana Demirspor yenilmez |
19/03/2023 | Antalyaspor - Alanyaspor | Alanyaspor ligde deplasmandaki son 11 maçında hiç kazanamadı | Antalyaspor yenilmez |
19/03/2023 | Galatasaray - Kayserispor | Galatasaray ligdeki son 15 maçında hiç kaybetmedi | Galatasaray yenilmez |
19/03/2023 | Hatayspor - Fatih Karagümrük | Fatih Karagümrük ligdeki son 9 maçında hiç kaybetmedi | Fatih Karagümrük yenilmez |
19/03/2023 | Fatih Karagümrük - Başakşehir FK | Fatih Karagümrük ligdeki son 9 maçında hiç kaybetmedi | Fatih Karagümrük yenilmez |
19/03/2023 | Alanyaspor - Fenerbahçe | Fenerbahçe ligdeki son 6 maçında hiç kaybetmedi | Fenerbahçe yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
17/03/2023 | Altınordu | vs | Tuzlaspor |
18/03/2023 | Çaykur Rizespor | vs | Altay |
18/03/2023 | Gençlerbirliği | vs | Samsunspor |
19/03/2023 | Manisa FK | vs | Eyüpspor |
19/03/2023 | Boluspor | vs | Keçiörengücü |
19/03/2023 | Pendikspor | vs | Denizlispor |
20/03/2023 | Sakaryaspor | vs | Bodrumspor |
24/03/2023 | Denizlispor | vs | Boluspor |
24/03/2023 | Samsunspor | vs | Altınordu |
19/03/2023 | Bandırmaspor - Adanaspor | Bandırmaspor ligdeki son 5 maçını kaybetti | Adanaspor kazanır |
19/03/2023 | Erzurumspor FK - Yeni Malatyaspor | Yeni Malatyaspor ligde deplasmandaki son 7 maçında hiç kazanamadı | Erzurumspor FK yenilmez |
19/03/2023 | Sakaryaspor - Manisa FK | Manisa FK ligdeki son 5 maçında hiç kaybetmedi | Manisa FK yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
19/03/2023 | Ankara Demirspor | vs | Fethiyespor |
19/03/2023 | İskenderunspor A.Ş. | vs | Kırklarelispor |
19/03/2023 | Karacabey Belediye Spor | vs | Zonguldak Kömürspor |
19/03/2023 | Kastamonuspor | vs | 1461 Trabzon FK |
19/03/2023 | Kırşehir Futbol Spor Kulübü | vs | Balıkesirspor |
19/03/2023 | Kocaelispor | vs | Pazarspor |
19/03/2023 | Sarıyer | vs | Bucaspor 1928 |
19/03/2023 | Serik Belediyespor | vs | Uşak Spor |
25/03/2023 | Balıkesirspor | vs | Serik Belediyespor |
25/03/2023 | Fethiyespor | vs | Kocaelispor |
19/03/2023 | Ankara Demirspor - Fethiyespor | Ankara Demirspor ligdeki son 6 maçını kazandı | Ankara Demirspor kazanır |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
18/03/2023 | Karşıyaka | vs | Eskişehirspor |
18/03/2023 | 52 Orduspor FK | vs | Nevşehir Belediyespor |
19/03/2023 | Ağrı 1970 Spor | vs | 1922 Konyaspor |
19/03/2023 | Amasyaspor Futbol Kulübü | vs | Şile Yıldızspor |
19/03/2023 | Belediye Kütahyaspor | vs | Edirnespor |
19/03/2023 | Çatalcaspor | vs | Belediye Derincespor |
19/03/2023 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | Elazığspor |
19/03/2023 | Yomraspor | vs | Hacettepe 1945 |
19/03/2023 | 1954 Kelkit Bld.Spor | vs | Karaköprü Belediyespor |